Legalizacja pracy. Tryb zwykły

Większość pracodawców i cudzoziemców przed rozpoczęciem współpracy musi pokonać 3 podstawowe kroki:

Krok 1 – Zgłoszenie wolnego miejsca pracy do Powiatowego Urzędu Pracy, właściwego dla miejsca wykonywanej pracy, oraz uzyskanie informacji starosty.

Przed powierzeniem wykonywania pracy cudzoziemcowi należy wpierw udowodnić, iż na lokalnym rynku pracy brak jest kandydatów, spełniających oczekiwania pracodawcy. W tym celu w miejscu wykonywania pracy przeprowadzany jest test rynku pracy.

Oznacza to, że nawet jeżeli siedzibą lub miejscem zamieszkania pracodawcy jest Warszawa, a cudzoziemiec ma pracować na terenie miasta Kraków, to test rynku pracy (poszukiwanie odpowiedniego  kandydata wśród bezrobotnych zarejestrowanych w lokalnym Urzędzie Pracy) musi być przeprowadzony w krakowskim Urzędzie Pracy.

Zgłoszenie oferty pracy można wypełnić tu. Dla prawidłowego wypełnienia oferty zgłoszenia pracy konieczna jest znajomość faktycznych warunków powierzanej pracy (rodzaj umowy, wysokość wynagrodzenia, wymagania wobec kandydata na dane stanowisko).

Uwaga!
Starosta nie bierze pod uwagę wskazanych w ofercie pracy wymagań, jeżeli są one zaniżone lub zawyżone w stosunku do pracy, którą cudzoziemiec ma wykonywać.

Do wypełnienia formularza oferty przydatna będzie wyszukiwarka opisów zawodów.

Przedstawiciel Urzędu Pracy w imieniu starosty ma obowiązek:

1. przyjąć od podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi ofertę pracy;
2. niezwłocznie sprawdzić, czy wśród osób zarejestrowanych w powiatowym urzędzie pracy są kandydaci, spełniający wymagania określone w ofercie pracy;
3. poinformować podmiot składający ofertę pracy o liczbie kandydatów, spełniających wymagania określone w ofercie pracy;
4. po uzgodnieniu ze składającym ofertę pracy – kierować do niego kandydatów, spełniających wymagania określone w ofercie pracy;
5. dokonać analizy wysokości proponowanego wynagrodzenia w odniesieniu do wysokości wynagrodzenia w takim samym lub porównywalnym zawodzie lub rodzaju pracy;
6. wydać podmiotowi, powierzającemu wykonywanie pracy cudzoziemcowi, informację na temat możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia złożenia oferty pracy w powiatowym urzędzie pracy, jeżeli z analizy rejestrów bezrobotnych i poszukujących pracy nie wynika, że istnieje możliwość zorganizowania rekrutacji, lub nie dłuższym niż 21 dni od dnia złożenia oferty pracy w przypadku organizowania rekrutacji wśród bezrobotnych i poszukujących pracy.

Często zgłoszenie wolnego miejsca pracy można wysłać pocztą elektroniczną, zaś opinia starosty może być przekazana powierzającemu pracę zarówno pismem, jak i osobiście.

Krok 2 – Złożenie wniosku o wydanie:

1. zezwolenia na pracę
2. jednolitego zezwolenia na pobyt i pracę

Z gotową opinią starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb pracodawcy w oparciu o lokalny rynek pracy, pracodawca i cudzoziemiec mają dwie możliwości: uzyskanie zezwolenia na pracę lub zezwolenia na pobyt i pracę.

2a: Uzyskanie zezwolenia na pracę

Pracodawca składa wniosek o wydanie zezwolenia na pracę do wojewody (zgodnie ze swoją siedzibą lub miejscem zamieszkania) i przekazuje uzyskane zezwolenie cudzoziemcowi.
W tym celu konieczne jest wypełnienie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zalety

Wady

koszt: 100 PLN; termin: 30 dni. Umożliwia szybsze przystąpienie do pracy (nawet w przypadku wyjazdu po wizę) w porównaniu z procedurą uzyskania jednolitego zezwolenia na pobyt i pracę (orientacyjny czas trwania postępowania to 2-3 miesiące); od cudzoziemca wymaga się mniejszej ilości dokumentów w porównaniu z procedurą o wydanie jednolitego zezwolenia na pobyt i pracę; stroną w postępowaniu jest pracodawca (można udzielić stosownego pełnomocnictwo przyszłemu pracownikowi); Jeżeli przedłuży się postępowanie o zezwolenie na pobyt i pracę – po otrzymaniu zezwolenia na pracę będziesz mógł pracować legalnie (nie trzeba będzie czekać na wydanie zezwolenia na pobyt i pracę).

w celu uzyskania wizy niezbędny będzie wyjazd do kraju stałego miejsca zamieszkania (trzeba pamiętać o tym, że zgodnie z ustawą o cudzoziemcach o wizę w celu wykonywania pracy cudzoziemiec może się starać tylko w państwie stałego zamieszkania); jeżeli pracodawcą nie jest firma zarejestrowana w KRS, ale osoba fizyczna, osoba prowadząca działalność gospodarczą bądź spółka cywilna, przy złożeniu wniosku wymagane jest okazanie oryginału dowodu osobistego pracodawcy (lub kopii potwierdzonej za zgodność przez notariusza).

2b: Uzyskanie jednolitego zezwolenia na pobyt i pracę

Cudzoziemiec występuje o wydanie jednolitego zezwolenia na pobyt i pracę do wojewody zgodnie ze swoim miejscem zamieszkania. W tym celu konieczne jest wypełnienie wniosku o wydanie jednolitego zezwolenia na pobyt i pracę. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony w Polsce, status rezydenta długoterminowego, stały pobyt

Zalety

Wady

w ramach jednej procedury uzyskujemy dokument pozwalający na legalny pobyt oraz legalne wykonywanie pracy; cudzoziemiec jest stroną w postępowaniu (jest samodzielny). Od pracodawcy wymagana jest tylko podpisana umowa na cały okres zatrudnienia lub podpisana umowa wraz z promesą dalszego zatrudnienia; możliwość uzyskania zezwolenia na okres do trzech lat (w zależności od dokumentów przedstawionych przez pracodawcę); o ile wniosek został złożony w terminie (nawet ostatniego dnia legalnego pobytu) oraz nie zawiera braków formalnych (trzy wypełnione wnioski, złożone osobiście. Odciski palców oddane. Cztery zdjęcia. Dwie kopie paszportu + oryginał do wglądu oraz wyżej wymieniona opinia starosty) – zapewnia możliwość legalnego pobytu w Polsce do momentu wydania decyzji ostatecznej na podstawie stempla (wydanej przez organ II instancji – Urząd do spaw Cudzoziemców).

cała procedura zajmuje ok. 2-3 miesięcy i może być przedłużona; koszt – 440 złotych; więcej wymaganych dokumentów od cudzoziemca – m.in. zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach, PIT-37 za poprzedni rok, dokumenty potwierdzające prawo do zamieszkania pod wskazanym adresem (umowa najmu, umowa użyczenia lub zameldowanie).

Krok 3 – Podpisanie umowy zgodnie z wydanym zezwoleniem na pracę lub udzielonym zezwoleniem na pobyt i pracę

Trzeba pamiętać, że pracodawca i pracownik nie mogą zawrzeć umowy na innych warunkach, niż zawarte w wydanym zezwoleniu.

Na przykład, jeżeli było wydane zezwolenie na pracę dla pani Anny na stanowisko sekretarki na podstawie umowy o pracę na cały etat z wynagrodzeniem 2 500 złotych brutto, to nielegalne będzie:

• wykonywanie pracy w charakterze sekretarki na pół etatu z wynagrodzeniem 1 250 złotych brutto,
• wykonywanie pracy sekretarki na podstawie umowy zlecenia z kwotą miesięcznego wynagrodzenia 2500 zł brutto,
• wykonywanie innej pracy, niż praca sekretarki, na podstawie umowy o pracę na cały etat z wynagrodzeniem 2 500 złotych brutto.

 

Uwaga!
Jeżeli cudzoziemiec podejmuje się wykonywania pracy u kilku pracodawców lub nawet w tej samej firmie na więcej niż jednym stanowisku – potrzebne będzie uzyskanie więcej niż jednej podstawy do legalnego wykonywania pracy. Wyjątek od tej zasady stanowi sytuacja, gdy podmiot, powierzający cudzoziemcowi wykonywanie pracy, może powierzyć mu na okresy łącznie nie przekraczające 30 dni w roku kalendarzowym wykonywanie pracy o innym charakterze lub na innym stanowisku, niż określone w zezwoleniu na pracę, jeżeli zostały spełnione pozostałe warunki, określone w zezwoleniu na pracę (art.  88f ust. 1b). W takim przypadku uzyskanie zezwolenia na pracę, określającego nowe okoliczności, nie jest wymagane. Dotyczy to jednak tylko zezwolenia na pracę (nie zezwolenia na pobyt i pracę).