Działalność gospodarcza cudzoziemców w Polsce – podstawowe informacje

Zgodnie z polskim prawem, działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły (art. 2 Ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej).

Dla prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce można wybrać odpowiednią formę prawną. Na gruncie prawa polskiego wśród dostępnych form działalności gospodarczej można wyróżnić m.in.:

jednoosobową działalność gospodarczą;
spółkę cywilną;
spółki handlowe, dzielące się na: spółki kapitałowe (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjna) i spółki osobowe (spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna);
oddział przedsiębiorcy zagranicznego;
przedstawicielstwo przedsiębiorcy zagranicznego;
stowarzyszenie;
fundację.

Jak wynika z powyższego, firmę można prowadzić na różne sposoby – indywidualnie, na własne nazwisko lub w spółce. Wachlarz możliwości jest szeroki, choć w przypadku cudzoziemców dotyczą go pewne ograniczenia. Zgodnie bowiem z art. 13 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, kraj pochodzenia cudzoziemca oraz jego status pobytowy mają zasadnicze znaczenie dla możliwości prowadzenia działalności gospodarczej w określonej formie prawnej – np. dla pewnych grup cudzoziemców wyłączone jest zakładanie i prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej, spółki cywilnej, jawnej czy partnerskiej.

Niekiedy ustawy szczegółowe nakazują zastosowanie ściśle określonej formy działalności, jak np. w przypadku banków, firm ubezpieczeniowych oraz powszechnych towarzystw emerytalnych, które mogą działać wyłącznie w formie spółki akcyjnej. Wobec tego, przed podjęciem decyzji co do określonej formy prawnej działalności gospodarczej, warto sięgnąć do ustaw regulujących daną formę prawną lub rodzaj działalności, aby sprawdzić, czy nie istnieją w zakresie jej zakładania lub prowadzenia szczególne wymogi.

Kto prowadzi działalność gospodarczą?

Przedsiębiorca

Pojęcie „przedsiębiorca” jest pojęciem niejednorodnym, gdyż – w zależności od regulacji prawnej – jest ono różnie definiowane. W świetle art. 4 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej o statusie osoby fizycznej, jako przedsiębiorcy prawa polskiego, rozstrzyga jedynie okoliczność wykonywania we własnym imieniu działalności gospodarczej na terytorium RP (czyli indywidualna działalność, podlegająca wpisowi do CEIDG), co dotyczy zarówno obywateli polskich, jak i niektórych grup cudzoziemców.

Osoba zagraniczna

Osoba zagraniczna to:
(i) osoba fizyczna, nie posiadająca obywatelstwa polskiego,
(ii) osoba prawna z siedzibą za granicą,
(iii) jednostka organizacyjna, nie będąca osobą prawną, posiadająca zdolność prawną, z siedzibą za granicą (art. 5 pkt 2 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej).
Osoba zagraniczna to termin zawierający w sobie zarówno osoby fizyczne (cudzoziemców), jak i osoby prawne i jednostki organizacyjne, nie będące osobami prawnymi. Można zatem powiedzieć, że każdy cudzoziemiec to osoba zagraniczna (ale nie na odwrót!).

Przedsiębiorca zagraniczny

Przedsiębiorca zagraniczny to osoba zagraniczna, wykonująca działalność gospodarczą za granicą oraz obywatel polski, wykonujący działalność gospodarczą za granicą (Art. 5 pkt 3 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej).