Nabycie obywatelstwa polskiego z mocy prawa
W Polsce obowiązuje zasada prawa krwi, zgodnie z którą nabycie obywatelstwa łączy się z faktem urodzenia dziecka z rodziców (lub jednego z rodziców) mających obywatelstwo danego kraju. Wobec tego dziecko pochodzące od osób (osoby) mających obywatelstwo polskie, nabywa automatycznie (tj. z mocy prawa) obywatelstwo polskie, bez względu na to, w jakim kraju się urodziło (art. 14 pkt 1).
W niektórych państwach obowiązuje zasada prawa ziemi (kiedy dziecko urodzone na tym terytorium na mocy prawa uzyskuje obywatelstwo danego państwa). W Polsce (zgodnie z art. 14 pkt 2 oraz art. 15 ustawy o obywatelstwie polskim) dziecko urodzone albo znalezione na terytorium Polski nabywa obywatelstwo polskie z mocy prawa, jeżeli oboje jego rodzice są:
- nieznani,
- nie posiadają żadnego obywatelstwa, lub
- obywatelstwo ich jest nieokreślone.
Cudzoziemiec nabywa obywatelstwo polskie z mocy prawa, jeżeli został adoptowany (tj. przysposobiony całkowicie w rozumieniu art. 1191 i nast. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) przez osobę (osoby) posiadającą obywatelstwo polskie. Przyjmuje się, że cudzoziemiec nabył obywatelstwo polskie z dniem urodzenia, jeżeli w/w adopcja miała miejsce przed ukończeniem przez niego 16. roku życia (art. 16 ustawy o obywatelstwie polskim).
Nabycie obywatelstwa polskiego może odbyć się także na podstawie przepisów ustawy o repatriacji przez osoby pochodzenia polskiego uznane za repatriantów.